Thước Lỗ Ban có nguồn gốc từ Trung Hoa, được cho là phát minh của Lỗ Ban – một thợ mộc, kiến trúc sư, và nghệ nhân nổi tiếng vào thế kỷ V TCN. Thước Lỗ Ban ban đầu chỉ mang tính chất đo lường kỹ thuật, nhưng theo thời gian, nó được lồng ghép vào các quan niệm phong thủy với niềm tin rằng kích thước chuẩn sẽ mang lại sự an lành và may mắn cho công trình.
Thước lỗ ban được coi như một “tiêu chuẩn” thiết kế không gian, đồ đạc của người Trung Quốc sao cho hợp phong thủy, với mong muốn cầu may, cầu tài lộc. Vậy "Thước lỗ ban là gì?" Hãy cùng Kiến Trúc Nhà Đẹp tìm hiểu rõ hơn về nguồn gốc, ứng dụng của thước lỗ ban trong xây dựng dưới góc nhìn khoa học và phong thủy nhé.
Thước lỗ ban là gì?
Ban đầu, thước được dùng cho mục đích đo lường kỹ thuật nhưng về sau, người ta đã tích hợp yếu tố phong thủy vào để giúp cân bằng vận mệnh của công trình và gia chủ.
Thước lỗ ban thường do các chuyên gia phong thủy hoặc là những kiến trúc sư hỗ trợ dùng đo đạc xây dựng Dương Trạch (nhà cửa) – Âm trạch (mộ phần).
Nguồn gốc của thước lỗ ban
Theo quan niệm tín ngưỡng ở phương Đông, khi xây dựng họ đều mong muốn ngôi nhà có được các kích thước tiêu chuẩn phong thủy với mục đích thu hút may mắn, tài lộc dồi dào.
Công Du Ban là thợ mộc nổi tiếng tại nước Lỗ, đã chế tạo ra chiếc thước đánh dấu các cung bát quái xác định kích thước tốt - xấu phù hợp, giúp việc đo đạc thuận tiện hơn.
Chiếc thước này được gọi với nhiều tên khác nhau như bát tự xích, môn xích, trong đó phổ biến nhất là lỗ ban, được lấy theo tên của ông.
Những loại thước lỗ ban phổ biến nhất hiện nay
Hiện nay có rất nhiều loại thước lỗ ban, phổ biến nhất phải kể đến thước 52.2cm được sử dụng từ ngàn đời nay. Cùng với đó là xuất hiện của thước 42.9cm (dương trạch) cho các công trình nhà ở và thước 38.8 cm (âm trạch) chuyên dùng cho mồ mả, mỗi loại thước có cách chia và thông số khác nhau.
- Thước 52.2cm (thông thủy): Loại thước này được dùng để đo các khoảng thông thủy, khối rỗng thông thoáng như khoảng lọt gió, lọt sáng như ô thoáng, ô cửa sổ, giếng trời, cửa chính. Nó được chia ra làm 8 cung lớn gồm: Quý Nhân, Hiểm Họa, Thiên Tai, Thiên Tài, Nhân Lộc, Cô Độc, Thiên Tặc, Tể Tướng với mỗi cung dài 65mm. Mỗi cung lớn này lại được chia thành 5 cung nhỏ có chiều dài 13mm.
- Thước 42.9cm (dương trạch): Dùng để đo những khối đặc, chi tiết xây dựng và đồ nội thất như phủ bì ngôi nhà, bậc thềm, bếp, giường, tủ. Thước này cũng được chia làm 8 cung lớn, mỗi cung lớn đó lại chia thành 4 cung nhỏ. Thứ tự của cung lớn gồm: Tài, Bệnh, Ly, Nghĩa, Quan, Nạn, Hại, Mạng.
- Thước 38.8cm (âm phần): Đây là loại dùng cho phần âm trạch như mồ mả, tiểu quách, bàn thờ. Loại này được chia làm 10 cung lớn sắp xếp theo thứ tự Đinh, Hại, Vượng, Khổ, Nghĩa, Quan, Tử, Hưng, Thất, Tài với mỗi một cung lớn chia ra thành 4 cung nhỏ.
Ý nghĩa các cung trong thước lỗ ban
Các cung trên thước lỗ ban biểu thị cho sự thịnh hưng và suy thoái của con người trong cuộc sống. Chỉ cần kích thước của các phòng phạm phải cung xấu sẽ làm ảnh hưởng đến các điều tốt kia. Dưới đây là ý nghĩa của các cung trong thước lỗ ban:
- Cung Quý nhân (cung tốt): Còn được biết là Nhất tài mộc cuộc gồm 5 cung nhỏ Quyền lộc, Trung tín, Tác quan, Phát đạt và Thông minh. Khi đo cửa mà gặp cung này sẽ mang lại sự thịnh vượng, công việc làm ăn phát đạt, con cái thông minh hiếu thảo và bạn bè trung thành.
- Cung Hiểm họa (cung xấu): Gọi là Nhị bình thổ cuộc gồm 5 cung nhỏ: Tán thành, Thời nhơn (Hỗn nhân), Thất hiếu, Tai họa và Trường bệnh. Gặp phải cung này, gia chủ rất dễ bị tiêu tán tài lộc, cuộc sống túng thiếu, tha phương cầu thực, gia đình có người đau ốm, con cái không được ngoan ngoãn.
- Cung Thiên tai (cung xấu): Gồm 5 cung nhỏ là Hoàn tử, Quan tài, Thân bệnh (tàn), Thất tài, Cô quả (Hệ quả) được biết với tên gọi khác là Tam ly thổ cuộc. Cuộc sống vợ chồng dễ bất hòa, con cái gặp nạn, còn có thể bị ốm đau, mất của, chết chóc khi rơi vào cung này.
- Cung Thiên tài (cung tốt): Được biết là Tứ nghĩa thủy cuộc với 5 cung nhỏ: Thi thơ, Văn học, Thanh quý (Thiên quý), Tác lộc, Thiên lộc. Gặp phải cung này sẽ may mắn về tài lộc, gia đạo an vui, con cái hiếu thảo.
- Cung Phúc lộc (cung tốt): Còn có tên là cung Ngũ quan kim cuộc gồm 5 cung nhỏ: Tử tôn (Trí tồn), Phú quý, Tấn bửu (Tiến bửu), Thập thiện, Văn chương. Gia chủ sẽ luôn gặp cảnh sung túc, công việc thăng quan tiến chức, con cái thông minh, gia đạo vui vẻ nếu gặp cung này.
- Cung Cô độc (cung xấu): Gọi là cung Lục cước hỏa cuộc gồm 5 cung nhỏ: Bạc nghịch, Vô vọng, Ly tán, Tửu thực (Tửu thục) và Dâm dục. Gặp phải cung này, gia chủ rất dễ hao người, hao của, vướng vào tửu sắc vô độ đến chết.
- Cung Thiên tặc (cung xấu): Tên gọi khác của cung này là Thất tai họa cuộc với 5 cung nhỏ: Phòng bệnh, Chiêu ôn, Ôn tai, Ngục tù và Quan tài. Bệnh tật sẽ ập đến bất ngờ hoặc cuộc sống gặp phải tay bay vạ gió khi gia chủ gặp cung này.
- Cung Tể tướng (cung tốt): Đây là cung cuối cùng với tên gọi khác Bác bời thổ cuộc gồm 5 cung nhỏ: Đại tài, Thi thơ, Hoạnh tài, Hiếu tử và Quý nhân. Gia chủ gặp cung Tể tướng thì mọi mặt hanh thông, luôn gặp may mắn, con cái giỏi giang.
Ứng dụng của thước lỗ ban trong xây dựng và thiết kế nội thất
Thực tế, thước lỗ ban được ứng dụng rộng rãi trong nhiều công trình xây dựng, từ việc đo kích thước cửa, phòng đến các đồ nội thất.
Mỗi phần của ngôi nhà hay vật dụng nội thất đều có kích thước liên quan mật thiết đến phong thủy, và việc lựa chọn theo thước lỗ ban giúp cân bằng năng lượng, mang lại tài lộc, may mắn cho gia chủ.
Xác định hướng nhà, vị trí cửa
Dùng thước lỗ ban nhằm xác định được hướng nhà phù hợp với độ tuổi cũng như mệnh của gia chủ cũng như hướng mặt tiền – mặt hậu.
Đi cùng với đó là việc chọn được vị trí đặt cửa chính – cửa sổ sao cho thuận lợi về mặt sinh khí – ánh sáng – gió.
Cửa chính là nơi đón khí vào nhà, nếu cửa có kích thước phù hợp với các cung tốt trên thước, năng lượng tích cực sẽ dễ dàng lưu thông. Vì vậy, xác định được vị trí cửa chính – cửa sổ sẽ bảo đảm không gian sống được tối ưu và an toàn cho người dùng.
Bố trí không gian và nội thất
Ứng dụng thước lỗ ban khi tiến hành bố trí nội thất để sắp xếp bố cục của căn phòng sao cho phù hợp với phong thủy sẽ mang đến tài lộc cho gia chủ.
Kích thước giường, tủ, bàn trang điểm khi được tính toán theo thước lỗ ban sẽ giúp gia chủ có giấc ngủ ngon, tránh tình trạng mệt mỏi, mất cân bằng.
Tương tự với không gian nội thất văn phòng, thước này sẽ hỗ trợ cho mọi người đo đạc bài trí bàn làm việc, tủ kệ hướng phù hợp để hút tài lộc.
Bố trí khu vực thờ cúng
Những khu vực thiêng liêng như bàn thờ, mộ phần cũng cần tuân theo các cung tốt để đảm bảo sự thanh tịnh, linh thiêng.
Lựa chọn kích thước bàn thờ chuẩn sẽ mang đến may mắn cho gia chủ, con cháu và tránh không phạm phải một số những điều tối kỵ ở trong phong thủy và tâm linh.
Vị trí đặt bàn thờ, hướng thờ cúng phù hợp với tuổi, mệnh của gia chủ sẽ mang đến bình an và tài lộc.
Thiết kế không gian phòng bếp
Đo đạc kích thước và phân chia không gian bếp phù hợp sẽ tối ưu được sự thuận tiện trong di chuyển và không gian chứa đồ.
Đặt đồ nội thất như tủ kệ trang trí, bộ bàn ghế ăn, thiết bị gia dụng như tủ lạnh, lò vi sóng, bồn rửa,… đúng vị trí cũng như kích thước sẽ tránh được va chạm ở trong phòng bếp.
Xem thêm: Dịch vụ thiết kế nội thất tại Kiến Trúc Nhà Đẹp
Góc nhìn khoa học về thước lỗ ban
Dưới góc nhìn khoa học, thước lỗ ban thực chất là sự tổng hợp từ những kinh nghiệm của người xưa trong việc thiết kế không gian sống. Dù mang tính chất tâm linh, việc đo lường kích thước trong xây dựng và nội thất vẫn phải tuân theo các nguyên tắc kỹ thuật nhằm đảm bảo an toàn và tiện nghi cho gia chủ.
Tối ưu hóa không gian nội thất
Sử dụng thước lỗ ban để đo nội thất có thể mang lại sự cân đối về phong thủy, nhưng cần kết hợp với các nguyên tắc khoa học về ánh sáng, không gian để đảm bảo sự tiện nghi và thoải mái cho người dùng.
Đối với câu hỏi: “Thước lỗ ban có hiệu quả và cần thiết trong xây dựng hiện đại không?” Kiến Trúc Nhà Đẹp xin khẳng định câu trả lời là có, vì nó vẫn giữ vai trò quan trọng trong định hình không gian, giúp kiến trúc sư tạo nên những công trình đẹp mắt, mang đến sự an tâm về tinh thần, tạo nên không gian sống thoải mái và cân bằng.
An toàn và thẩm mỹ trong xây dựng
Việc đo lường kích thước cửa, cổng theo thước lỗ ban mang lại sự hợp lý về thẩm mỹ. Tuy nhiên, các tiêu chuẩn an toàn như độ cao cửa, bậc thềm cần tuân theo các quy định hiện đại để đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Ứng dụng thực tế của thước lỗ ban trong xây dựng hiện đại
Trong xây dựng hiện đại, thước lỗ ban vẫn được sử dụng như một công cụ đo lường phong thủy. Tuy nhiên, các tiêu chuẩn kỹ thuật hiện đại về an toàn, thẩm mỹ và tiện nghi vẫn đóng vai trò quan trọng hơn.
Ứng dụng trong thiết kế cửa ra vào
Ví dụ, cửa chính của ngôi nhà hiện đại có thể được đo theo thước lỗ ban 52,2 cm, với kích thước 81 cm x 216 cm. Tuy nhiên, các tiêu chuẩn thoát hiểm, lưu thông không khí phải được ưu tiên trong công trình thương mại.
Ứng dụng trong thiết kế nội thất
Thước lỗ ban 42,9 cm giúp đảm bảo kích thước bàn ghế, giường phù hợp với phong thủy. Tuy nhiên, chiều cao ghế và bàn cần tuân theo tiêu chuẩn để đảm bảo sự thoải mái và tránh các vấn đề về sức khỏe.
Xem thêm: Những điều cần chú trọng khi thiết kế và xây dựng biệt thự đảm bảo an toàn và sức khỏe gia chủ
Xử lý khi sai phạm thước lỗ ban
Không phải kiến trúc sư hay thợ phong thủy nào cũng áp dụng đúng và chuẩn các quy tắc thước lỗ ban trong xây dựng hiện đại. Sai phạm thước lỗ ban trong thiết kế, xây dựng là hoàn toàn có thể xảy ra.
Khi phát hiện sai phạm, Kiến Trúc Nhà Đẹp kiến nghị gia chủ nên nhìn nhận, xác định mức độ sai phạm để tìm phương án giải quyết. Khắc phục các sai phạm chắc chắn sẽ tốn thêm một khoản chi phí nhất định để giải quyết triệt để.
Tại Kiến Trúc Nhà Đẹp, tùy thuộc vào tình hình thực tế mà các kiến trúc sư sẽ đưa ra các phương án điều chỉnh phù hợp.
Các kiến trúc sư tại Kiến Trúc Nhà Đẹp với sự nhiệt huyết, tận tình cùng chuyên môn cao luôn sẵn sàng đồng hành và hỗ trợ điều chỉnh sao cho ngôi nhà gia chủ có được kích thước phù hợp, chuẩn phong thủy nhất.
Ứng dụng của thước lỗ ban trong xây dựng không chỉ cần thiết mà còn là yếu tố quan trọng giúp gia tăng sự an tâm và thịnh vượng cho ngôi nhà.
Hãy liên hệ ngay với Kiến Trúc Nhà Đẹp qua hotline: (028) 35.090909 để được tư vấn chi tiết hơn về cách sử dụng thước lỗ ban trong thiết kế và xây dựng, đảm bảo mang lại không gian sống hoàn hảo cho bạn và gia đình.